In de woonkamer staat een bank. Driekwart jaar stond er niets en nu staat er een bank. Een nieuwe bank. Een robuuste, tabacco african lederen bank. De oplevering ging niet zonder slag of stoot, maar hij staat – en net zoals bij een one night stand is dat waarom het gaat.
Een week nadat we koffie hebben gedronken doen we het gesprek opnieuw. Officieel. Ditmaal draagt ze niet het zwart-wit geruit rokje, in plaats daarvan stemmig zwart van teen tot topje. Er is nog een verschil. Ze is met haar tweeën - waarschijnlijk om fraude en seks te voorkomen.
"Het is de omgekeerde wereld," zegt meisje nummer twee.
Met de gebundelde drie delen van 1q84 ga ik liggen. Een stoel is om op te zitten, een bank is om op te liggen - net zoals ramkoers en opblaaspoppen. 1q84 is de doorbraak van Murakami naar de massa. Daaruit had ik de conclusie kunnen trekken.
De modern ingerichte vergaderfaciliteit beoogt efficiënt gebruik van beschikbare middelen en tijd. De tafel is hoog, de benen zijn lang. Wordt dit de begrafenis van mijn kantoorcarrière? Bij een overlijden zou men zich verplicht vrolijk moeten kleden. Ik draag een schone trui. Ik draag de hele winter een trui, daarna gooi ik hem weg. Overlijden is bevrijding.
Aan de hand van een Japans mantelpakje wandelen we in het Tokio van 1984. Het is redelijk gezellig. Totdat we bij pagina 64 komen. Daar gaat Murakami in de fout. Zonder rechtvaardiging door handeling of perspectief verandert de tegenwoordige tijd in verleden tijd. Het mantelpakje is wordt het mantelpakje was. Ik herlees de pagina’s ervoor, de pagina’s erna, maar het is fout. Echt fout. Weg consensus, weg geloofwaardigheid.
Het geruite rokje houdt van Italiaan. Het tweede meisje, dertig jaar oud maar gezegend met jeugdpuistjes, houdt van Antilliaan. Er zijn meer meisjes die daar last van hebben - en dan voornamelijk waar ze na afloop last van hebben. Is er één die niet is achter gebleven met herpes, vitaminegebrek en kinderen?
Over neger gesproken. In het bedrijfsrestaurant staat Janine. Ik loop langs, kijk haar aan en zeg eet smakelijk. Janine kijkt naar de muur achter me en zegt niets. Ze knippert niet eens met haar ogen. Marketing is negeren van mensen die jou willen. Je aandacht gaat uit naar de mensen die je niet willen. Ik hoop op baarmoederhalskanker, maar een aanrijding tijdens het fietsen zou ook al leuk zijn.
Er staan meer storende elementen in het boek. Zo is er sprake van half twaalf ’s middags en van nachtelijk uitzicht om zeven uur ’s avonds. Vertaalfouten of interpretatiefouten? Magisch realisme mag vervreemdend en surrealistisch zijn, als het maar stijlvast gebeurt. 1q84 is overvloedig en diffuus, Murakami verslikt zich in breedsprakigheid met taedieus resultaat. Dag lees- en leefplezier.
Ik laat de Japanse in het mantelpak los en sluit het boek. Fouten zijn overkomelijk, het feit dat mij zoiets opvalt niet. Er zijn meer boeken, ik zet de televisie aan.
Ook dat is overlijden. Het ene moment wordt je genaaid, het volgende moment zit je zelf achter de machine. Ik zit in verleden tijd. Ik loop achter Jeugdpuistje aan naar de afdeling waar ik ooit begon. Het is vertrouwd. De mensen, de kasten en de bureaus. Oud-collega’s heten me welkom. Ik ken hier mij plaats, ik heb er een rol. Jeugdpuistje laat de werkzaamheden zien die ik ga verrichten. Ik krijg een erectie.
"Denk er goed over na," zegt Jeugdpuistje.
Kunstschaatsen Olympische winterspelen 2014. Yuna Kim haalt zilver, de Koreanen dienen een klacht in. Mao Asada gaat onderuit. Verplichte kür, einde carrière.
"I’m only human and humans fail," zegt de Japanse na afloop.
Jeugdpuistje ruikt naar goedkoop parfum. Ik kende mijn plaats, ik had er een rol. Niet terug van weggeweest maar opgestaan is plaatsje vergaan.
Een woonkamer zonder bank is als een raam zonder gordijnen: van slapen komt er niet veel. De woonkamer ademt leer, de bank ligt goed. De gordijnen kunnen dicht. Ik denk er nog even over na.